7. Anlatımın Oluşumu
Anlatımın OluşumuBir metin sadece dilbilgisi kurallarına göre düzenlenmez. Dil öğelerinin ifade ettikleri husus ve durumlar arasında anlam bağıntıları vardır.
Bağdaşıklık: Dil öğelerinin ifade ettikleri husus ve durumlar arasındaki anlam bağıntılarına bağdaşıklık denir.
Bağlaşıklık: Dil öğelerinin dilbilgisi kurallarına uygun bir şekilde yan yana getirilmesine bağlaşıklık denir.
Bağdaştırma: Kelimelerin yeni bir anlam ifade etmek için yan yana gelerek oluşturduğu söz gruplarına bağdaştırma denir.
Bağdaştırmalar dilde yaygın olarak kullanılan ifadelerle oluşturulabildiği gibi birbiriyle uyuşmayan kelimelerden de oluşturulabilir.
Alışılmış Bağdaştırma: Dilde yaygın olarak kullanılan ifadelerle oluşturulan bağdaştırmalardır. Kelimeler ilk anlamlarıyla kullanılırlar.
Alışılmamış Bağdaştırma: Birbiriyle uyuşmayan ifadelerden oluşturulan bağdaştırmadır. Kelimeler yan ve mecaz anlamlarıyla kullanılır
Bağlam: Kelime, kelime grubu ya da cümlelerin metinde bulunduğu yere bağlı olarak farklı anlamlar kazanmasına bağlam denir.
Hâlin gereği: Bir cümle veya metinde sözün bağlama uygun bir şekilde kullanılmasıdır.
Bağlaşıklığa uyulmamasından kaynaklanan anlatım bozuklukları, dilbilgisiyle alakalı kurallara uyulmamasından kaynaklanan anlatım bozukluklarıdır: Yanlış ek kullanılması, gerekli ekin kullanılmaması, özne, nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci, yüklem, tamlayan, tamlanan eksikliği vb.
ANLAMSAL ANLATIM BOZUKLUKLARI
1) Gereksiz Sözcük Kullanımı2) Yanlış Anlamda Sözcük Kullanımı
3) Sözdizimi Yanlışlığı
4) Anlamca Çelişen Sözlerin Bir Arada Kullanılr
5) Sıralama ve Mantık Yanlışlığı
6) Anlam Belirsizliği
YAPISAL ANLATIM BOZUKLUKLARI
1) Özne-Yüklem Uyuşmazlığı2) Özne Eksikliği
3) Nesne Eksikliği
4) Tümleç Eksikliği
5) Yüklem, Ekeylem, Eylemsi Eksikliği
6) Tamlama Yanlışlıkları
7) Ek Yanlışlıkları
8) Çatı Uyuşmazlığı